Niniejszy tekst stanowi jedynie przyczynek do historii myślenia moralnego. Natomiast sam temat ezoterycznej etyki w pełni zachowuje swą aktualność, jak pokazują niedawne dyskusje[1]. Twierdzenie, że etyka może być ezoteryczna, to dopuszczenie możliwości zaistnienia takich sytuacji, w których ktoś posiadający rozległą i ponadprzeciętnie trafną kompetencję wydawania ocen moralnych może czy wręcz powinien zataić przed kimś lub nawet przed szerszą publicznością swoją wiedzę odnośnie tego, co jest moralnie dopuszczalne bądź wymagane, a w razie potrzeby wręcz deklarować oceny inne od tych, które sam...

Pierwszy argument przeciwko etyce ezoterycznej, który przedstawię w tym wpisie, opiera się na założeniach utylitaryzmu. Wskazuje on na nieutylitarne konsekwencje akceptacji etyki podwójnych standardów.

Spór dotyczący oceny etyki ezoterycznej, o której ostatnio na Blogu EP napisała Katarzyna de Lazari-Radek, związany jest bezpośrednio z dyskusją wokół poprawnej formy konsekwencjalizmu. Jeśli rozróżnimy trzy formy konsekwencjalizmu, jedynie w ramach jednej z nich etyka ezoteryczna jest w ogóle możliwa.

Budowanie teorii etycznych jest sprawą bardzo trudną i delikatną. Związane jest to z brakiem uznanych powszechnie kryteriów metodologicznych przy konstruowaniu takiej koncepcji. Ryzyko polega również na tym, że praktyczne implikacje postulowanej teorii mogą być bardzo poważne. Teorie normatywne, w przeciwieństwie do tych, które starają się wyjaśnić i opisać świat, zmieniają w tym świecie bardzo dużo. Błędne teorie fizyczne nie unieważnią zastanych „praw przyrody”, błędne teorie etyczne mogą wyrządzić natomiast wiele zła. Z tego względu wydaje się konieczne postulowanie normatywnej metazasady, która mogłaby chronić ludzi przed skutkami frywolnego teoretyzowania w dziedzinie etyki.