Numer 3/2012

Spis treści

Czasopismo Naukowe Etyka Praktyczna

Artykuły


Abstrakt:

Autor broni tezy, że powołanie kogoś do istnienia może być dla niego dobrodziejstwem. Swój dowód opiera na pojęciu „dobrego życia” lub „życia, które warte jest przeżycia”. Odmienne stanowisko zakłada, że uzasadnienie musi obejmować również twierdzenie, iż niezaistnienie byłoby rzeczą gorszą. Twierdzenia tego nie sposób jednak dowieść, gdyż nie można wskazać nikogo, kto byłby w gorszej sytuacji gdyby nie zaistniał. Autor uważa, że tego typu argumentacja nie jest konieczna do udowodnienia bronionej tezy.

Derek Parfit

Autor: Derek Parfit Derek Parfit jest brytyjskim filozofem zajmującym się głównie problemem tożsamości osobowej, racjonalnością i etyką (te trzy tematy są w pracach Parfita ściśle powiązane ze sobą). Jego najbardziej znaną książką jest wydana w 1984 roku Reasons and Persons. Pracuje jako wykładowca (Senior Research Fellow) na All Souls College w Oksfordzie oraz profesor wizytujący filozofii na Uniwersytecie Nowojorskim, Harvardzkim, i Rutgers University.


Abstrakt:

Celem artykułu jest sformułowanie właściwych kryteriów dla moralnej oceny  patriotyzmu. MacIntyre pokazuje, że ocena ta nie zależy od kryteriów normatywnych lecz metaetycznych. Z punktu widzenia etyki liberalnej, która zakłada obiektywność i bezstronność sądów moralnych, patriotyzm jest na ogół występkiem. Z kolei z punktu widzenia etyki partykularystycznej, która zakłada, że każda moralność jest moralnością określonej wspólnoty lub tradycji, patriotyzm jest niewątpliwie cnotą. Tak więc odpowiedź na pytanie o rzeczywistą wartość moralną patriotyzmu zależy od tego, który model moralności uznamy za słuszny.

Alasdair MacIntyre

Autor: Alasdair MacIntyre Urodził się w 1929 roku w Glasgow (Szkocja). Studiował teologię, filozofię oraz socjologię. Profesor University of Notre Dame. Wykładowca Oxford University, Boston University, Brandeis University. Historyk idei, etyk, komunitarysta. Krytyk liberalizmu i sposobu myślenia opartego na ideach Oświecenia. W swoich pierwszych publikacjach dążył do pogodzenia marksizmu z chrześcijaństwem (Marxism and Christianity, London 1953). Prawdziwą popularność przyniosła mu książka „After Virtue” (Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, Warszawa 1996), która dała początek refleksji etycznej opartej na radykalnej krytyce nowożytnej filozofii moralnej.


Abstrakt:

Artykuł dotyczy problemu dwóch podejść do moralności, używanych w debacie dotyczących sprawiedliwości globalnej: partykularystycznego oraz obiektywnego. Pierwsze z nich jest zazwyczaj bronione przez komunitarystów i umiarkowanych liberałów narodowych, którzy wskazują na moralne znaczenie granic narodowych. Na gruncie tego podejścia, patriotyzm jest naczelną cnotą. Drugie podejście jest prezentowane przez kosmopolitów, którzy chcą zastosować Rawlsowską sprawiedliwość jako bezstronność do świata jako całości. Odrzucają moralne znaczenie granic narodowych i domagają się równych praw i obowiązków dla wszystkich istot ludzkich, niezależnie od ich pochodzenia i narodowości. To podejście do sprawiedliwości globalnej traktuje patriotyzm jako przywarę. Głównym celem tego artykułu jest przeanalizowanie, czy pojęcie patriotyzmu i pojęcie sprawiedliwości globalnej muszą koniecznie wchodzić ze sobą w konflikt.

Marta Soniewicka

Autor: Marta Soniewicka Adiunkt w Katedrze Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego; laureatka nagrody dla młodych naukowców magazynu „POLITYKA” (2011), stypendium Fulbrighta (Boston University, 2011); stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (program START, 2009). Zainteresowania naukowe: filozofia prawa, filozofia polityczna, etyka (w tym bioetyka).


Abstrakt:

Celem artykułu jest próba oceny następujących zagadnień związanych z ostatnim etapem choroby oraz umieraniem: przerwania sztucznego nawadniania i odżywiania, zaprzestania bądź niepodejmowania terapii ratującej życie oraz paliatywnej sedacji.
Wymienione przypadki są sytuacjami granicznymi. Lekarze podejmując decyzje o usunięciu sondy żołądkowej, przerwaniu lub niepodejmowaniu  procedury służącej  podtrzymaniu pacjenta przy życiu albo  zastosowaniu terminalnej sedacji mają świadomość, że doprowadzi to do śmierci pacjenta. Dlatego powyższe sytuacje budzą wiele wątpliwości, z których najważniejsze jest pytanie czy mamy do czynienia z eutanazją bierną. Czy możliwe jest przeprowadzenie granicy pomiędzy zakazanym „zabić” a dozwolonym „pozwolić umrzeć”? Każda próba odpowiedzi na to pytanie jest rodzajem konsensusu.

Bogna Wach

Autor: Bogna Wach Mgr prawa, mgr filozofii, asystent w Instytucie Administracji i Bezpieczeństwa Narodowego w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim, doktorant w Katedrze Teorii i Filozofii Prawa Uniwersytetu Szczecińskiego zainteresowania: filozofia i teoria prawa, etyka stosowana, bioetyka, prawo międzynarodowe, ochrona praw człowieka.


Abstrakt:

Problem moralnego statusu zwierząt zajmuje dziś istotne miejsce we współczesnych debatach etycznych. Intensywność prowadzonych w tej sprawie dyskusji skupia się m.in. wokół kryterium, jakim jest zdolność do odczuwania bólu i/lub przyjemności. Celem artykułu jest uzupełnienia argumentacji P. Singera o pojęcie potencjalności, czego konsekwencją jest uznanie tezy, że nie tylko nie powinniśmy, bez wyraźnej konieczności, powodować cierpienia zwierząt, ale także nie powinniśmy ich zabijać.

Urszula Zarosa

Autor: Urszula Zarosa Doktorantka w Zakładzie Etyki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego. Aktualnie zajmuje się tematem statusu moralnego i świadomości zwierząt. Zainteresowania: utylitaryzm preferencji, status moralny, podmiotowość moralna, psychologia ewolucyjna, bioetyka, kognitywistyka, naturalizm. Prywatnie: pisuje do Magazynu Vege, prowadzi wykłady na temat etyki zwierząt.

Strona www: etykapraktyczna.pl

Abstrakt:

Artykuł podejmuje zagadnienie filozofii religii Davida Hume’a. Jego krytyka racjonalności przekonań religijnych obejmuje dwa aspekty. Po pierwsze, zostanie omówiony problem dowodów na istnienie Boga: kosmologicznego i teleologicznego, czyli czy można wnioskować ze skutku o przyczynie? Po drugie, postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy religia jest naturalna (czy jest powszechna i pierwotna): zostanie omówione zagadnienie genezy religii i religii jako sztucznej moralności. W zakończeniu przedstawię argumenty za racjonalnością religii w oparciu o filozofię religii Hume’a.

Milena Jakubiak

Autor: Milena Jakubiak Jestem doktorantką w Zakładzie Filozofii Współczesnej Instytutu Filozofii na Uniwersytecie Szczecińskim. Obecnie zajmuję się pojęciem Boga w filozofii religii Hume’a.

Recenzje


Abstrakt:
Wacław Janikowski

Autor: Wacław Janikowski Dr Wacław Janikowski. Etyk, metaetyk. Adiunkt w Zakładzie Etyki Instytutu Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego. Zainteresowania naukowe: etyka, metaetyka, filozofia języka (znaczenie i odniesienie, empiryzm a transcendentalizm), filozofia umysłu i neuronauka (świadomość, reprezentowanie, przekonania i chcenia, procesy decyzyjne, wola), psychologia moralności, psychologia osobowości, psychologia ewolucyjna, filozofia psychologii. W filozofii naturalista metodologiczny. W etyce obiektywny utylitarysta czynów i subiektywny umiarkowany utylitarysta zasad. Zwolennik kulturowego pluralizmu utylitaryzmów zasad. Autor książki „Naturalizm etyczny we współczesnej filozofii analitycznej”, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2008 [http://semper.istore.pl/pl,product,380863,naturalizm,etyczny.html]. Przygotowuje pracę monograficzną dotyczącą kompatybilistycznych ujęć wolnej woli i odpowiedzialności moralnej. E-mail:

Konferencje

Brak nadchodzących wydarzeń